ه گزارش روابط عمومی پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی تهران، در نشست تخصصی «افق‌های جدید در مدیریت دیابت» در ششمین کنگره بین‌المللی مدیریت دیابت، دکتر باقر لاریجانی، رئیس پژوهشگاه   ومرکز تحقیقات علوم غدد و متابولیسم و استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران، با اشاره به روند فزاینده شیوع دیابت در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا (MENA) اظهار کرد: «بر اساس برآوردها، این منطقه تا سال ۲۰۲۵ بیشترین افزایش جمعیت مبتلا به دیابت را در جهان خواهد داشت. این واقعیت ما را ملزم می‌کند راهکارهای نوآورانه‌تر، پایدارتر و دقیق‌تر در مدیریت دیابت به کار بگیریم.

تحول مدیریت دیابت با نوآوری و هوش مصنوعی

دکتر لاریجانی با بیان اینکه نوآوری، مدیریت دیابت را از رویکردی واکنشی به رویکردی پیشگیرانه، فعال و بیمارمحور تبدیل کرده، گفت: پایش مداوم، تحلیل‌های پیش‌بینی‌کننده و طراحی درمان‌های اختصاصی به ما کمک می‌کند از بروز عوارض پیش از وقوع جلوگیری کنیم و کیفیت زندگی بیماران را ارتقا دهیم.

او افزود:سامانه‌های مبتنی بر هوش مصنوعی که قادرند مکالمات پزشک و بیمار را به داده‌های دقیق و ساختارمند تبدیل کنند، تحول بزرگی در نظام سلامت ایجاد کرده‌اند. این فناوری بدون تحمیل بار بر پزشکان، پرونده‌های کامل، قابل اعتماد و قابل تحلیل فراهم می‌کند.

این فناوری می‌تواند برای بیمه‌گران سلامت در ایران ارزش افزوده مهمی ایجاد کند، از جمله:تحلیل لحظه‌ای الگوهای تجویزی و اثربخشی درمان‌ها، شناسایی بیماران در معرض خطر برای مداخلات زودهنگام، تصمیم‌گیری مبتنی بر داده در سیاست‌گذاری و تخصیص منابع و بهبود فرآیند تشخیص تقلب و سوء‌استفاده‌های بیمه‌ای

پزشکی فردمحور؛ ستون اصلی مدیریت نوین دیابت

در ادامه، دکتر لاریجانی با تأکید بر نقش کلیدی پزشکی فردمحور اظهار کرد: دیابت در بیماران مختلف به یک شکل بروز نمی‌کند. تفاوت‌های ژنتیکی، سبک زندگی و واکنش‌های متفاوت به درمان، ما را ملزم می‌کند درمان‌ها را برای هر فرد به‌صورت اختصاصی طراحی کنیم. وی افزود: پزشکی فردمحور با اتکا بر ویژگی‌های ژنتیکی، بالینی و رفتاری بیماران، امکان ارائه درمان‌های دقیق‌تر و کم‌عارضه‌تر را فراهم می‌سازد. این رویکرد آینده درمان دیابت را متحول خواهد کرد.

پزشکی بازساختی و ژنوم ایرانی؛ گامی به سوی درمان‌های مؤثرتر

دکتر لاریجانی با اشاره به توسعه روش‌های بازساختی در درمان دیابت ادامه داد:پزشکی بازساختی، که هدف آن بازسازی و جایگزینی سلول‌ها و بافت‌های آسیب‌دیده است، یکی از امیدبخش‌ترین مسیرهای درمانی آینده به شمار می‌رود.

او توضیح داد:برای به‌کارگیری مؤثر سلول‌درمانی، باید بیمارانی را انتخاب کنیم که بیشترین احتمال پاسخ مثبت به درمان را داشته باشند. به همین دلیل مطالعات گسترده GWAS در ایران انجام شده تا انواع ژنتیکی مرتبط با دیابت در جمعیت ایرانی شناسایی و بیماران بر اساس ویژگی‌های ژنتیکی دسته‌بندی شوند.

به گفته وی، ترکیب اطلاعات ژنومی ایرانی با رویکردهای نوآورانه بازساختی، مسیر را برای درمان‌های دقیق‌تر و ایمن‌تر هموار می‌کند.

درک تعامل ژن و محیط برای پیشگیری بهتر

وی در پایان خاطرنشان کرد: دیابت نوع دو حاصل تعامل پیچیده ژنتیک و محیط است. شناخت این تعاملات برای بهبود پیش‌بینی خطر، تقویت برنامه‌های پیشگیری و توسعه درمان‌های فردمحور ضروری است. آینده مدیریت دیابت بدون تکیه بر این دانش قابل تصور نیست.

همچنین در ششمین کنگره بین‌المللی مدیریت دیابت، پنل‌های تخصصی متعددی با حضور اعضای هیئت‌علمی پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی تهران برگزار شد. در این پنل‌ها، جدیدترین دستاوردهای علمی و پژوهشی در حوزه‌های مرتبط با دیابت—شامل پزشکی فردمحور، مداخلات پیشگیرانه، فناوری‌های نوین پایش هوشمند و نقش پزشکی بازساختی، مدیریت پای دیابتی—مورد بحث و تبادل نظر قرار گرفت و راهکارهای کاربردی برای ارتقای مدیریت دیابت در کشور ارائه شد.